Hamburgerin tuhaf tarihi!

İstanbul sokaklarında çok farklı yemek kültürü var. Midye dolma, yarım ekmek uskumru, döner, kokoreç, nohutlu pilav, kelle söğüş, tantuni ve Taksim hamburgeri diğer adıyla ıslak hamburger. Birçoğumuz hamburgeri kendi yemek kültürümüzün bir parçası olarak görmez oysa işin aslı öyle değildir. “Yok devenin nalı Bolat, şimdi Hamburger Türk icadı dersen ağzımı bozarım” diyorsun! Dur acele karar verme, şu yazı bitsin sonra genişten saydırırsın! Hamburgerin yaratıcıları bildiğin Tatarlardır. Yuuuhhh….Bak gerçekten öyle! Hamburger dünyaya Tatarların armağanıdır.  
          Tatar atlıları  uçsuz bucaksız Asya bozkırlarında mola verdikleri yerlerde bu eti ekmeğin arasına koyup ona soğan, biber ve tuz ilave edip bugün “Tatar Bifteği” dediğimiz yemeği ortaya çıkardılar. 19. yüzyılın ortalarında Tatar Bifteği'ni gören bir Alman onu Hamburg’a getirerek Hamburglu anlamında” Hamburger” adını verir. Yine aynı yüzyılda yemek uzmanı Dr. J. H. Salisbury hamburgeri İngiltere’ye getirdi ve İngiliz halkı yemeğe “ Salisbury bifteği” dedi.  
          Yeni kıta Amerika’ya göç başlayınca göçmen Almanlar hamburgeri Amerika’ya götürürdüler. Ekmeğin içine biftek yerine köfte koydular ve bu yemek bize Amerikan icadı olarak geri döndü. Hatta kapitalizmin objesi olarak hamburgercilerin taşlandığını çok gördük.
         Tıpkı Türk işi yoğurda Yunan yoğurdu denilmesi gibi tuhaf bir durumla karşı karşıyayız!   Bazı kaynaklarda adı “beef burger” olarak geçen hamburgerin Moğol kültürüne de ait olabileceği söylense de ağırlıklı görüş bu yemeğin Tatar Türk kültürünün ürünü olduğudur. Buradan dünyadaki tüm Tatarları selamlıyorum. Biri bizi Kazan’a davet ederse mutlu oluruz. Estambul Kazan biz kepçe olur dolaşırız. Gezilecek şehirler listemde “Kazan” hala duruyor. Tatarlar bizi duyar mı acaba, gidip şöyle Avrupa’nın en güzel en büyük üniversitesini görsek.
          Aslında ben yemeğin ayaküstü yenilmesinden hoşlanmayan biriyim ama bu o yemekleri tatmayacağımız anlamına gelmez.

Yorumlar

fashiondiyet dedi ki…
sayende bi bilgiye daha sahip oldum :))
zaten amerikanlara ait birsey olsaydi sasirirdim :))
Adsız dedi ki…
iyimis bak bunu ilk kez duydum :)
Blogger Bolat dedi ki…
Fulya bu bilgiyi facebook'tu twitterde paylaşalım bilmeyen kalmasın :)) Alla Allaaaa, çoştum ben!
Blogger Bolat dedi ki…
Efem bu bilgiyi yayalım herkes duysun bilsin :))
We are the Hippies dedi ki…
ilk fastfood simitmiş. Simit Sarayı kurucusu bir konferansta demişti. =)

Sevgiler..
Yej!
http://hippilazman.blogspot.com
Blogger Bolat dedi ki…
Araştırmak lazım, simit'in tarihiyle ilgili kitap var bir bakayım ona ben :))
! incebellibardak dedi ki…
bayılıyorum böyle hiç bilinmeyen şeyleri öğrenmeye, teşekkürler Bolat bir kez daha :) hemen twiter'da paylaşmam lazım bu bilgiyi, yemek önemli ;)
Blogger Bolat dedi ki…
Teşekkür ederim, paylaşalım tabi ki, Yaşasın Tatarlar :))
Başak dedi ki…
Ne güzel bilgiler araştırma yapıp bize aktarıyorsunuz.acaba bundan sonra ne var diye bekleyenlerdenim. Teşekkürler..
AslıASLI dedi ki…
Bolat valla harikasınız, hiç bilmiyordum. Sayenizde öğrendim çok teşekkür ederim. Bir yaşasın'da benden Tatar'lara :) ayrıca benim Tatar arkadaşlarım var, yarın sorucam onlara bunu biliyorlarmıydı diye :)
Blogger Bolat dedi ki…
Bildiğimizi öğrendiğimizi paylaşmaya çalışıyoruz :) teşekkürlet.
Blogger Bolat dedi ki…
Tatarları seviyoruz Aslı:) benden de selam söyleyin arkadaşlarınıza :))
Ozlemaki dedi ki…
Geçen gün yaptığımız panelde tanıştığım Fatma Betül Batur'un hediye ettiği kitabı "Tatarlarda Mutfak Kültürü" sadece bir yemek kitabı değil. Şahane bir derleme. Sanırım bu aralar, kitabın dağıtımı yapılıyor, FYI.
Blogger Bolat dedi ki…
Henüz duymadım ama araştırayım bulursam alayım bir tane, davetiye için teşekkür ederim, vakit bulursam uğrayacağım. Ayrıca bu post size ithaf edilmiştir, bilmem dikkat ettiniz mi :))
Ozlemaki dedi ki…
İzmir Konak Belediyesi Kültür Yayınlarından çıktı Bolat (Nisan 2012) Davetiye için rica ederim. Ve bi dur bakayım cenaze evinden gelmiş halimle anlayabilecek miyim? Yoğurt meselesi mi?
Blogger Bolat dedi ki…
Başınız sağ olsun çok üzüldüm şimdi!
Ozlemaki dedi ki…
sağol...
Sis dedi ki…
Islak hamburger dediniz ya off beşiktaş Define büfe ya da Kızılkayalar dedim gece gece. Bi de o midye dolmalar o kadar mı iştah açıcı durur yaw. Açmışım sanırım ben:D
Hiç aklıma gelmeyecek bir şey daha öğrendim. De ekmeğin arasında köfte daha iyi bence,bifteği dişlerle kemirmek zor olurdu sanki.
okuyan dedi ki…
Yok artık dedim gerçekten:)
Bilgi için teşekkürler.
Nuraycatasarimlar dedi ki…
Kokoreç'in fotoğrafını erzurumun yatık dönerimiydi, o sandım bi an:)) nefistir. Midye,hamburger severiz:) Hamburgere karşı her ne kadar kampanyalar başlasada çocuklar bir kezde olsa tatmalı diye düşünüyorum. Aydınlattığınız için teşekkür ederim.
pembe kekik dedi ki…
Eksik bilgilerimi tamamlamış oldum:)Bir hamburger postu hazırlayıp iznin olursa buraya link vermeli bilmeyenler öğrensın:)Yunan yoğurdu meselesine gelince sadece yoğurtla kalsa iyi o kadar çok aynı isimli yemek var ki Yunanistan'a gittiğimde çok şaşırmıştım.Bu arada babam da Selanik doğumlu:)
LILA MOONLIGHT dedi ki…
Bak bir guzel sey daha ogrettin bize : ) Ve de beni feci aciktirdin, hamburgere zaafim var, ahhh kristalde islak hamburger keyfi, birde duramam, iki-uc : )))
Klio'nun Şarkısı dedi ki…
Oooo! Şahane bir bilgiymiş. Hamburger düşmanı, Orta Asya sevdalısı oğluma söyleyeceğim sabah uyanınca:))))
nice post, have a great day.
A-H dedi ki…
O islak hamburger ne korkunc gorunumlu birsey yahu! Daha once hic duymamistim neymis diye google da arastirinca fotograflardan gozum korktu :)) ama herkes tadi guzel diye yazmis, belki birgun gozumu kapatip tadina bakarim :D
gonca keskin dedi ki…
İnsan her gün yeni bir şey öğreniyor :)
Ben ıslak hamburgeri de bilmiyorum mesela :(
Uyuşuk Hayalperest dedi ki…
Büyük bir coşkuyla a.selam.. :) Bir Tatar kızı olarak üzülerek söylüyorum, ben Kazan'a hiç gitmedim. Görmedim. Aslında kopuk gibiyiz biraz.
Ve bu hamburger olayınıda ilk sizden duydum. Şaşırdım ve sevindim. Bunu benimde duyurmam bir görevdir, bir yerde. (:
Teşekkürler.
oytunla hayat dedi ki…
Bir tatar olarak bunu ilk defa duydum desem :)) Çok şaşırdım ama... Bizim yaşlılara bi diyelim bakalım ne diyecekler bu duruma..
Savlukman kal...
Mutlu Eller dedi ki…
Güzel bir konu Bolat:)
Sanırım "Tartar" denen çiğ et üzerine, baharatlandırılarak yenen yemek bahsi geçen. Konuyla ilgili farklı teoriler var elbet. http://de.wikipedia.org/wiki/Hamburger
Şu yeme-içe konularında hep bir soru işareti var, bu işte patent önemli. Dünyaya yayan genelde patenti alan ülke ya da bunu ticarete resmi olarak döken ülke...
Lulu's life dedi ki…
ayni durumdayim bende ! Ayakta ve acikcasi salas yemek pek bana uygun degil ama yine de bu lezzetleri tatmak baska bir keyif istanbul'da.. Hic yedim mi midye disinda hayir ! ama why not ? :))
Blogger Bolat dedi ki…
Evet Taksim hamburgeri ya da ıslak hamburgeri Define Büfe ve Kızılkayalar güzel yapar, bak Bambi Cafe de güzel yapar :) Sis, Tatarlara minnetarız! Mide dolamnın 3 tanesi karar fazlası zarar :))
Blogger Bolat dedi ki…
Okuduğumda ben de demiştim ama yazdıklarım kitabi şeylerdir isteyen olursa kaynak kitap da gösterebilirim olmadı İngilizce wikipedia'ya hamburger yazıp bakabilirsiniz :))
Blogger Bolat dedi ki…
Cağ kebab da pek güzeldir elbet, güzel bir mekan öneriniz olursa gider yeriz :)) Fazlası zarar hamburgerin ama haftada bir yenebilir mesela :))
Blogger Bolat dedi ki…
İzin ne demek efem gönül rahatlığı ile yapabiliriniz paylaşmaktan keyif alan insana bunu sormanız bile zaman kaybı :)) Canımın içi Selanik, bu konuya teğet geçen postu okumuşsunuzdur umarım :)) Son 4 posttan biri.
Blogger Bolat dedi ki…
Bak Kristal'i de ben bilmiyordum yeri nerededir ki? Taksimde Tünel'in orada bir hamburgerci vardı kapatmış çok üzüldüm muazzam hamurger yapardı :(
Blogger Bolat dedi ki…
Sizi kızdırmasın o oğul salarım Tatar atlıları üstüne feleğini şaşırır :)) Ona göre!
Blogger Bolat dedi ki…
İyi yapan bir yerde Islak hamburger yerseniz fikriniz değişecek :)) Öyle hemen küçümsemeyim Taksim hamburgerini, öğrencinin dostu zamanı olmayanın çıtır çerezidir :))
Blogger Bolat dedi ki…
Sizi Tatarlıktan tart ediyorum insan anavatanına gitmez mi yahu :)) derhal üç vakitte gidile diyeceğim ama 280-300 eurodur bletler :))
Duyuralım derim ben de :)
Blogger Bolat dedi ki…
Şimdiii bilmemek ayıp değil, biz de bilmiyorduk öğrenmeden önce zahir :)) Amma velakin Islak Hamburger diyorum derhal diyorum bir tadıla diyorum:)) başak bir şey demiyorum!
Yemek saatinden önce böyle bir yazı okumamalıydım,hamburger,biftek,kokoreç vb den sonra kuskus pilavlı hastane yemeğini hiç çekemiycem.Yazının içeriğinden çok şekli beni ilgilendirdi,dikkatinizden kaçmamıştır üzgünüm,çünkü açım :)Secgiler Bolat
Blogger Bolat dedi ki…
Sorun bakalım tatar bifteği nasıl yapılırmış sözel tarih çalışması olsun bu da sizden :) Neeee sizde mi bilmiyordunuz! Ah ah bizim evde de yarım yamalak bir Tatar var adı Teo, anne tarından biraz karışmış Tatarlık bakın o billiyor henüz 3.5 oldu velet :)))
Blogger Bolat dedi ki…
Semi, yemek şekli Tatarlardan, adı Almanlardan, patenti Amerikalılardan ne olucak şimdi:)) olsun sonuçta aynı dünyada yaşıyoruz. Ben bunu bir kitaptan öğrendim 2 ay önce Semi :)) ma bana şimdi hangi kültürü anlatır diye soracak olursan Amerikan kültürü derim :))
Blogger Bolat dedi ki…
Lulu, sokak yemek kültürü çok değişik İstanbul'da emin olduğunuz bir yerde hiç gözünün yaşına bakmayın deneyim derim Allah ne verdiyse :))
oytunla hayat dedi ki…
Teo ya kocaman aferin o zaman :))
Blogger Bolat dedi ki…
Olsun olsun gözünüz gönlünüz bayram etsin :)) umarım hasta değilsinizdir de sağlık çalışanısınızıdır. Sevgiler :)
gonca keskin dedi ki…
ben de hep diyorum İstanbul olsun diyorum :)) umarım en kısa zamanda yolum oraya düşer illa ki yerim o zaman :))
Unknown dedi ki…
bir yaşıma daha girdim:) aslında mantıklı da düşününce:) göçebe toplumda çıkın yapmak yiyeceği ekmeğe katık etmek çok bilinen bir şey:) mutlu oldum Almanlardan çıkmadığına:)HEMEN DE PAYLAŞTIM HERKES ÖĞRENSİN:)
Blogger Bolat dedi ki…
Öğrendiğimde ben de şaşırdım çok şaşırdım :) Almanlar icat etmiş olaydı da yerdik hamburgeri efem :)) ama Tatarların hakkını Tatarlara vermek gibi bir niyet taşıdık bu yazıda ama Almanlardan kaçış yok Hamburg-er'e ismi veren onlar sonuçta :)
canan beycan dedi ki…
Yine çok güzel bilgiler verdiniz.Teşekkürler.Şu ıslak olanını bende tatmadım.en kısa zamanda tadına bakacağım.Biri hazırlamış,öbürü pişirmiş ,öteki yemiş yetişemeyende hani bana demiş:))
BOLAT BEY ÇOOOK GÜZEL YAZI OLMUŞ..
BİZ YEMEKLERİMİZE SAHİP ÇIKMAZSAK BİRİLERİ GELİP SAHİP ÇIKIYOR İŞTE..
ÖNCEDEN KOKEREÇ SEVMEZDİM EŞİMİN SAYESİNDE, AMA ŞİMDİ ÇOOOOK SEVİYORUM... PİŞİRENLERİN ELLERİNE SAĞLIK TABİKİ YAZANINDA...
çiço dedi ki…
bir yaşıma daha girdim :) iimiş :)
Nini Nileud dedi ki…
bi yaşıma daha girdim:)
Blogger Bolat dedi ki…
İlahi Canan Hanım, harikasınız tekerlemeyi duymayalı çook uzun zaman omuştu :)
Blogger Bolat dedi ki…
Evet öncelikle bilmeliyiz ki sahip çıkmalıyızz, bilmediğimiz için çoğu zaman sahip çıkamıyoruz değerlerimize :))) Eşinize selamlar.
Blogger Bolat dedi ki…
NİNİ ve ÇİÇO kızlar beleşten yaş almayın derim, tavsiye ederim :)))
Unknown dedi ki…
kaynağı Tatar, ismi veren Alman, dünyaya yayan Amerika her halükarda kaçış yok:p ucu Amerika'ya dayanıyor bi kere:p yapacak bir şey yok:)
Bak Bu Harika dedi ki…
ağzımın suyu aktı:) Bende bloğuma beklerim. www.bakbuharika.blogspot.com
Zaman! Eriyor... dedi ki…
İlginç bir yazı...Tebrik ediyorum...
Blogger Bolat dedi ki…
Afiyet olsun :)) güzel blog, tebrikler:)
Blogger Bolat dedi ki…
Teşekkür ederim, işte paylaşıyoruz bir şeyler burada :)
Saglık çalışanıyım,öğle yemekleri hastaneden :)Poliklinik hastalarım,yemek yemeyi çok sevdiğimi bilirler ve arada en lezzetli yaptıkları şeyden getirirler.Mesela,İzmir'de midye dolmanın piri, Mardinlilerdir ve hastalarımızın çogu o bölgeyi kapsar ve bize taze taze midye dolma getirirler.Fast food da olsa çok güzel tavsiye ederim :)
pembe kekik dedi ki…
Bazen yorum bırakamasam da blogunun yakın takipçisiyim biliyorsun.O postu nasıl görmemişim anlamadım.İyi ki söyledin şimdi okudum.
Klio'nun Şarkısı dedi ki…
Yooo! Kızdırmaz:) Hakikaten hamburger düşmanı ve çekik gözlü bir Tatar balasıdır:) Şaka yapmadım. Sizin yazınızı da okuttum "onu da bizden çaldılar yani" dedi:))
Unknown dedi ki…
Bir yaşıma daha girdim:))Bilmemek değil öğrenmemek ayıp diyerek herkeze merhabalar diliyorum...

Buarada şu ıslak hamburgeri sanırım bir tek ben beğenmedim,tanıdığım herkes bayıla bayıla yiyor..Renkler ve zevkler diyerek konuyu kapatıyorum.

Eline sağlık güzel bir yazı olmuş..
José Ramón dedi ki…
İyi iş. selamlar  Jose Ramon Yaratıcılık ve hayal fotoğrafları
Blogger Bolat dedi ki…
Beğenmek zorunda değilsiniz, tatmanı yeterlidir :)) teşekkür ederim hoş geldiniz :)
Blogger Bolat dedi ki…
Thank you very much :)
Mr.E dedi ki…
Mimlendiniz mösyö :)
Unknown dedi ki…
Buraya ilk geldigimde bir amerikali bana hamburger yapmayi teklif etti, dedim hadi yap bakalim, neymis gorelim! kendi spesiyali imis! Aldi bir kilo kiymayi, icine bir sogan dogradi (rende degil dikkatinizi cekerim), karabiber, tuz bir iki sorti Worchestire sosu! Mincikladi dorde boldu, hazir dedi! Nezaketen yedik! Cok mecbur kalmadikca da bir daha yemedik!

Burada normal restaurantlarda burger'in kalitesi icine koyulan etin cinsi ve agirligidir! Iyi de kardesim bizim gibi tukuruk koftesiyle buyumus bir adam oturup yarim kuzuyu yer ama kofte deyince icinde ekmek olmazsa yer mi? yemez!

Mc Donalds ile universitede barismis, o gune kadar sadece Yalova'da Dolar Bufe'den hamburger yiyen bir gurbet kusu olarak kofte-ekmek diyorum baska da bir sey demiyorum!

Hatta bu aksam menude misket kofte var, sebzelerin yaninaaa!

Ozlemisim bea, yaz yaz doymuyorum, hadi eyvallah :-)
Açıkçası inanırım yemek kültürümüz çok zengin illaki birileri göre göre kültürler kaynaşa kaynaşa öğreniyor birşeyleri hamburger mi?Bizim Bolu'lu Muttalip ustaya da bir danışıyım bu durumu belkide Bolu'nun gobeğenden düştü bu hamburgistana belli mi olur ve Allah aşkına söyle abi bu bilgi gerçek mi öyleyse hava atabilirik=))Emeğine sağlık..
Blogger Bolat dedi ki…
Yaz tabi arkadaşım, yorumlar koşsun ardından :))) O nasıl hamburgermiş ya! Bizim yemek kültürümüz güzeldir lakin kayıt kuyut altına alınmalıdır :)) Mesela babanem olmamış yeşil domatesten bir yemek yapardı hala hatırlarım babane vefat etti yemek nasıl yapılırdı unuttum, çocuktum o zaman zaten!
Blogger Bolat dedi ki…
Bu bilgi internet bilgisi değildir, kitabidir ben kitaptan öğrendim ama ingilizce wkipedia'ya bakarsan orada da yazar :))
Blogger Bolat dedi ki…
Okuyup mimi gereğini yapacağız :)
BOLAT BEY EŞİME SELAMINIZI İLETTİM.
EŞİM YAZINIZI OKUDU ÇOK BEĞENDİ.
VE EŞİM DEDİKİ TANDIR KELLEYİDE KOYMALIYDI.

YENİ PAYLAŞIMINIZDA ÇOK GÜZEL...
Blogger Bolat dedi ki…
Selamlar, aslında konulacak çok şey var ama benim de aklımdan geldi ama uzamasın diye koyamadık :)
Derya Solmaz dedi ki…
yine enteresan yazılardan birini tatlı bir dille kaleme almışsın.. şu tatar meselesi ilginç doğrusu.. neden olmasın biz türk milleti aslında konar göçer olduğumuzdan ve özgürlük düşkünü yaptığımız bir çok şeyi bambaşka topraklara taşımızşız... daha neler var kim bilir... ve eminim sen yine bulur çıkarırsın bu kıyıda kalmış şahane bilgilerii...
Unknown dedi ki…
Yeni yeni bu alana yonelmeye basladim, malum gurbette herkes atip tutuyor, bilerek konusmak lazim!!! Aslinda kayitlar var ama sanirim bunlar hep universite tezleri arasinda kalmis, simdilerde bunlar hep kitap olarak basiliyor, yalnizca takip etmek, duzgun insanlardan konu ile ilgili guzel tavsiyeler almak lazim. Her yazilana 'dogru' muamelesi yapmak yerine Ilber Hocanin dedigi gibi karsilastirmali yazilar okumak lazim....

lazim da lazim....
Sonsuz Dekorasyon dedi ki…
bu yemekler sanki ayak üstü yendiğinde daha bir lezzetli oluyor ama:)))
MadamB Fashion dedi ki…
Ne güzel bir bilgi bu böyle:)
madambfashion.blogspot.com
beklerim bloguma
Nini Nileud dedi ki…
:)
sonra vermeye çalışacağız, haklısın^^
Blogger Bolat dedi ki…
Ara sıra yersek lezzetli olur ama fazlası zarar diyorum :))
Blogger Bolat dedi ki…
Teşekkür ediyorum, ziyaret ediyorum efem haberiniz oldun :)
Blogger Bolat dedi ki…
Teşekkür ederim, bildiğimizi kitaplardan bulduğumuzu insanlarla paylaşıyoruz :)
LILA MOONLIGHT dedi ki…
Osmanbey de var, Pangalti nda var. Sen karsida oturuyorsun sanirim, buralari o yuzden pek bilmiyorsundur. Taksimin girisinde Kizilkayalari da severim ben, Bambi de iyidir. Marmaris Cafe lerde : )
Bak Bu Harika dedi ki…
Paylaşım süper. Teşekkürler. Bende bloğuma beklerim.

Görüşmek üzere

www.bakbuharika.blogspot.com
bozbek dedi ki…
Tatarların bir de çiğ böreği vardır ki Eskişehir'deki Papağan Çiğ Börek'te yapılır en güzel..Bu yemekli postlar beni bi fena yapıyor ama !!
Blogger Bolat dedi ki…
Teşekkürler :)
Blogger Bolat dedi ki…
Yemedim desem çok ayıplar mısınız beni:( fırsatım olmadı henüz!
çiço dedi ki…
kaç gündür bi ağarlık var üstümde meğer bu fazladan aldığım yaşlar yüzen :P
pembelideniz dedi ki…
İstanbul'u bu blogda keşfetmeyi çok seviyorum :)

Teşekkürler tatlı bilgiler için...
bozbek dedi ki…
Üniversiteyi orda okuduğum için bilirim ben de :)) İlk fırsatta tavsiye ederim ama, seviyorsanız eğer ..
sevda s. dedi ki…
Islak hamburgerleri gönül rahatlığı ile tüketebilirim artık :)
Blogger Bolat dedi ki…
Teşekkür ederim, başka yazılarda da buluşmak dileğiyle :)
Blogger Bolat dedi ki…
Afiyet olsun yiyin gari :)
Adsız dedi ki…
I'm truly enjoying the design and layout of your site. It's а very еasy
on the eyes ωhіch makeѕ іt much more еnjoуable
fοr me to come hеге аnd ѵisіt mοгe often.
Diԁ you hire οut a designeг tο crеate yοur
theme? Outѕtandіng work!
Feel free to surf my website prosper loans review borrowers

Bu blogdaki popüler yayınlar

Hadımköy, İstanbul'un en tuhaf köyü

Vatoz Balığı Yaptım Evde İsyan Çıktı

Blog Yazarının Eşek İstavriti, Azman İstavritle İmtihanı