Levantenler, Levant, Levantlar ve İstanbul

Levanten  Nedir?

Levanten kelimesi dilimize Fransızcadan girmiştir. Kelimenin orijinali “lever” dir yani doğmak veya doğu anlamı ifade eden bu kelimeden türemiştir. Fransızcada Levant doğu, levantin ise doğulu demektir. Avrupa kökenli olup doğu Akdeniz havzasındaki ülkelerde yaşan insanlara verilen isimdir.

Türkiye'de Levantenler

Osmanlı’da levantenlik azınlık grupların dışında görülmekteyse de bazı seyyahlar gezi notlarında Rumları da Levantenler grubuna dâhil etmişlerdir. Bugün bana soracak olursanız Levanten denilince Katolik, Venedikli, Cenevizli belki Katalan kökenli bir aileden gelmesi hadi bu da olmadı diyelim Fransız veya Malta kökenli olması lazımdır. Yahudileri Levanten olarak adlandırmamak gerekir. Çünkü onlar Avrupa kökenli bir millet değildir doğuludurlar. Levantenlerin çoğunluğu Katoliktir. Şemsettin Sami tarafından yazılan Kamus-i Türkî’de levantenler “ yakı doğu ülkelerine yerleşmiş ve evlenerek soyu karışmış olan Avrupalı asıllı kimse” olarak adlandırılmıştır.

Levantenlerin Yaşadıkları Şehirler

Bugün Levantenler yoğun olarak İstanbul ve İzmir’de yaşamaktadırlar. İstanbul’da yaşayan İtalyan, Rum kökenli arkadaşlarımız vardır. Severiz, sayarız kendilerine çok değer veririz. Levantenlerimiz İstanbul için büyük bir zenginliktir. Levanten bir arkadaşıma kimlik bunalımı yaşayıp yaşamadığını sormuştum, samimiyetimize sığınıp kendisini “Bolat, ben multi kültürel bir dünya insanıyım ve Türk vatandaşıyım, Beşiktaşlıyım” diye tanımlamıştı. Doğulu musun batılı mı diye sordum “köprüyüm ben bir yanım doğulu bir yanım batılı” demişti. Bence Levantenler ürkek bir güvercin gibi yaşadıkları toplumun en kıyısında duran insanlar.

Levantenler İstanbul, İzmir ve Antalya dışında Osmanlı coğrafyasındaki şu şehirlerde yaşamaktadır. Antalya, Beyrut, İskenderiye, Halep belki Laskiye yaşamaktadırlar.

Levantenlerin Türkiye'ye Geliş Sebepleri

Peki Levantenlerin burada işi ne! Neden gelmiş olabilirler? Çok büyük bir ihtimalle, Almanya’ya giden Türk işçileri gibi daha iyi yaşam koşulları için limanlarda çalışmak için taa Bizans döneminden itibaren gelmiş denizci milletlerin çocuklarıdır.

Şöyle de düşünebiliriz bugün  doğudan batıya akan nasıl bir insan nehri akıyorsa ve göç yaşanıyorsa, geçmişte de daha iyi hayat şartları için batıdan doğuya doğru bir göç yaşanıyordu.

Levantenler Bugün Hangi Semtlerde Yoğun Olarak Yaşamaktadır?

Levantenler, mübadele yıllarında çoğu ülkeyi terk edip, Amerika, Fransa, İtalya gibi ülkelere göçseler de bugün Estambul’da genellikle, Şişli, Bakırköy, Beşiktaş, Beyoğlu, Sarıyer, Kadıköy gibi semtlerde yaşamaktadırlar. Alafranga denen batılı yaşam tarzının gelişmesini Levantenlere borçluyuz.

Multi Kültürel Toplum

Arafta kalan bu toplum bize bugün yoğun olarak yaşadığımız bu etnik, dini gerilimlerin dışında da akışkan melez bir toplum olabileceğini de göstermektedir.