Boğaziçi'nin Silüeti

Boğaziçinde yapılaşma/ Bir varmış Bir yokmuş/Tarabya oteli

Nedir siluet: Yeryüzü ile gökyüzünün buluştuğu çizgidir. Bir kentin silueti yıllar içinde farklı süreçlerin birikimi sonucu oluşur. Peki, İstanbul’un silueti nasıl oluşmuştur? Belki birileri sıkılır nette gezerken bloğumu okur ve bu kentin silüeti ile ilgilenir umuduyla yazıyorum. Bence istanbul’u İstanbul yapan Boğaziçi’dir. Boğaziçi’nde Doğu Roma İmparatorluğu öncesinde balıkçı köylerinin dışında doğal değerlerin dışında hiçbir yapı yoktur.

İstanbul’un fethinden sonra şehir boğaz’a doğru genişlemeye başlar.
Suriçi’ne yakın alanda başlayan kentsel gelişim, mesire yerlerinin, bağların, bahçelerin, kentin ileri gelenlerinin yalıları, köşkleri, sarayları, Boğaziçi’nin kıyı şeridinde ve yamaçlarda görülmeye başlar. Zamanla ulaşım için yapılar kara yolları halkın da Boğaziçi’ne doğru yerleşmesini sağlar.

Savaş yıllarında durgunlaşan yerleşim Cumhuriyet Dönemi’nde 1950’lerde görülmeye başlar 1970’lerden itibaren yapılaşma zirveye çıkar. İşte her şey o yıllardan sonra zıvanadan çıkar. İyi niyetle Boğaziçi’nin muhafaza edilmesi amacıyla özel yasalar çıkarılmış olsa da mevzuattaki boşluklar ve hatalar kent siluetinin bozulmasına yok olmasına sebep olmuştur. Bunda siyasetçilerin rolü çok büyüktür. Halk adına daalkavukluk yapmaya alışkın siyasetçilerimiz sayesinde Boğaziçi'nin hızla deforme edilmiştir. Hatta Boğaziçi ve yakın çevresinde devlet eliyle sanayi tesisleri yapılmış, adına bugün gecekondu dediğimiz yasadışı yapılaşma olgusu Boğaziçi’nin kimliğini zedelemiştir.

İstanbul’un tarihi ve doğal kimliğinin önemli bir parçası olan Boğaziçi’nin coğrafi konumu ve kültürel birikimi sebebiyle, içinde barındırdığı değerlerin ve bu değerleri yansıtan siluetin muhafaza edilmesi gerekmektedir. Bunu kim yapacak! Elbette biz istanbullular yapacak. Taşın altına elimizi koyacağız! Hep şikayet hep şikayet!

Unutmadan, 2010 yılı Avrupa Kültür Başkenti ilan edilen İstanbul’un tanıtım kampanyası için “Istanbul: The Most Inspiring City In The World – Dünyanın En İlham Verici Kenti” sloganıyla birlikte kullanılmak üzere dünyaca ünlü fotoğraf sanatçısı Rainer Stratmann’ın 30 farklı kareyi birleştirmesiyle oluşturduğu panoramik fotoğraflar Türkiye’nin dünya çapındaki 181 Büyükelçilik ve Başkonsolosluklarına gönderildi. Bir anlamda istanbul'un silüeti dünyaya armağan edilmiştir.



Abstract
Bosphorus Skyline. Development of conservation process in Istanbul. The cultural landscape Bosphorus. Bosphorus silhouette of and her historical, natural and cultural identity.