İstanbul'un Gül ile İmtihanı

Yaban Gülü İstanbul

İstanbul'a Dikkatli Bakmak Gerek

Yaşadığımız şehre kullandığımız dile biraz dikkatlice bakınca ilginç noktalar yakalarız. Örneğin İstanbul semt, mahalle yer isimleri güllerlerle doludur. Bakınız Gülhane. İstanbul ve Türk kültüründe gülün önemli bir yeri vardır.

Türk Kültüründe Gülün Yeri

Belki okuduğunuzda şaşıracaksınız ama gül bitkisi Orta Asya kökenli bir çiçektir. O yüzden olsa gerek Türk kültüründe yaygın olarak kullanılmıştır.

Gül deyince benim aklıma, Isparta, Fatih Sultan Mehmet'in Gül portresi, Peygamberimiz Hz. Muhammed, Gülhane, Sadi Şirazi'nin Gülistan ve Bostanı adlı eseri ile çocukluğumda koklamaya doyamadığım bahçe kenarlarında yer alan pembe ve mis kokulu yaban gülleri gelir.

Fatih Ayasofya'ya Girmeden Önce Mabet Gül Suyu İle Yakındı

Derler ki içinde yaşadığımız bu şehri bize armağan eden Fatih Sultan Mehmet Ayasofya'ya girmeden önce Ayasofya'yı gül suyu ile temizletmiş. Bir zamanlar Osmanlı Sarayı'nın gül hasat edildiği yere " Gülhane" diyoruz. Saray hekimleri  gül kokusunun hafızayı artırdığını tespit etmişler ve bunu tıpta uzun yıllar kullanmışlar.

Tıpta Gül Suyu ve Gül Suyunun Faydaları

İbnü’l-Baytâr, gül suyu koklamanın mide bulantısı ve kusmayı dindireceğini; gül suyu içmenin mideyi kuvvetlendireceğini ve kan tükürmeye iyi geleceğini belirtmiştir. İbnül Baytar kimdir? Endülüs kökenli bir bilim insanı hatta farmakolog ve botanikçi.

Türk, İslam, Yunan ve Roma Mitolojisinde Gül Figürü

Gül mitolojide de karşımıza çıkar Greklerde Afrodit'in Roma mitolojisinde Venüs'ün sembolüdür. İslamda gül'ün yeri bambaşkadır, Peygamberimizin gül sevgisini bilmeyen yok, yine Hz. Ali Efendimiz ölürken bir demet gül istemiştir. Gül İslam mitolojisine göre cennetin kokusudur. Meleklerin gülü çok sevdiği söylenir. Türklerin en önemli dervişlerinden biri Gülbaba Macaristan ovasında yatar.

Ramazan Bitmeden Güllaç Yemek Adettendir.

Hafiftir, naiftir, midevidir insanı şişirmez.

Gülden Doğmuş Cam Sanatı Gülabdan

Cam ustalarımızın hünerli ellerinde birer sanat eserine dönüşen gülabdanlar bizi bekler. Dünyanın en önemli düşünce adamlarından biri olan Mevlana Hazretleri şunu söylemiştir:

Hz Mevlana'nın O Sözü

"Sen düşünceden ibaretsin,  gerisi et ve kemik!

Gül düşünürsen Gülistan olursun,

Diken düşünürsen dikenlik."

Koku ve Parfüm Dünyasında Gülün Yeri

Ben tazelik veren ve turunç kokuları ile gül kokusunu severim o yüzden parfümlerimden birisinde gül kokusu vardır, dünyanın en önemli firmaları Ispartamızda yetişen gülleri kullanır: DKNY, Givenchy, Estee Lauder, Liz Earle, L'Oreal, Calvin Klein, Giorgio Armani gibi firmalar Isparta gülünün yağını kullanır.

Güle Karşı Önyargılı Olmak

Ama biz güle burun kıvırırız çünkü bizde gül demek hacı yağı demektir.

Gülün Dilimizdeki Yeri ve Deyimler

Gül gibi bakmak, Üzerine gül koklamamak, Gül gibi geçinip gitmek, Gül yüzünü görmek, Gülü seven dikenine katlanır gibi pozitif anlamlarla  gül anlam dünyamıza  ışık tutar.

Bak bakalım zambakla ilgili bu kadar mana bulabilir misin? İstersen Papatyayı dene!

İçinde Gül Geçen Nice Şarkılar Vardır

Yaban gülü gibisin dağda kırda bayırda... MFÖ şarkısıdır "Güllerin içinden canım, Koşarak koşarak gel bana gel"  Neşet Ertaş olsa bozlak söylese "Kendim ettim kendim buldum, gül gibi sararıp soldum, eyvaahhh, eyvaahh"

Gül Kelimesinin Kökeni Etimolojisi

Gül kelimesi Farsça kökenlidir. Dilimizde o kadar yaygındır ki, isimlerimiz: Gül, Gülden, Gülfem, Gülgün, Gülsüm,Güleser, Güldane, Gülbin, Gülay, Gülşen, Gülcan, Güliz, Gülen, Gülfidan....liste uzar gider daha saymayalım. İsteyen blogger arkadaşlarım listeyi yorumda uzatabilir.

Türk Tasarım Sanatında Gül

Bugün Türk tasarım sanatında kullanılan "gülabdan" kelimesinin kökeni de "gül" ve "ab" yani gül-suyu kelimelerinden gelir.

Gül Camii'nin ilginç bir hikayesi vardır. Galatasaray'ı kuran Gül Baba akıllara gelmesi gereken bir isimdir.

Hay bu etimoloji merakıma....