Uşakların Efendisi ve İstanbuldaki Derin Devlet

İstanbul'da derin devlet denemeleri

İstanbul'daki Uşakların Efendisi - Canning

Biliyorum hepimizin canı yanıyor! Biliyorum içimiz kan ağlıyor! Hayatını kaybedenlere Allahtan rahmet, yaralılarımıza acil şifalar dilerim! Milletimizin başı sağolsun!

Bugün "Uşakların" hikayesini anlatmaya karar verdim. Evet, İstanbullu uşakların hikayesini: 

"Pek çok tarihçi tarafından ‘Lord Stratford Canning’ ismine sıkça rastlanmasına rağmen, her nedense bu ‘etki’ ajanı sürekli görmez­den gelindi. Oysa Canning öldüğünde, İngilizler onun mezar taşına “İngiltere’nin Doğudaki Sesi” diye yazacaktı. Dahası, imparatorluğun başkentinde dönen bütün dolapların altında hem onun parmağı var­dı, hem de Üst Aklın Osmanlı’daki en büyük temsilcilerinden biriy­di. Mesela Tanzimat’la oluşturulan “paralel devlet” yapılanması onun eseriydi."

İstanbul'daki ilk gizli polis teşkilatı



"Üst Aklın Türkiye’deki temsilcisi Stratford Canning, dışa bağım­lı vesayetçi bir bürokratik zümre oluşturmakla yetinmedi, Musta­fa Reşid Paşa üzerindeki hakimiyetini kullanarak, Osmanlı’nın ilk Gizli Polis Teşkilatı’nı da kurdurup dolaylı yoldan kendine bağladı. Zira başkent İstanbul’daki derin iktidar savaşının sürekliliğini sağla­yabilmenin yolu, devletin kılcal damarlarına kadar sızacak gizli bir istihbarat örgütünün kurulmasından geçiyordu. Aslında saraya bağlı yürütülen devletin geleneksel bir jurnalcilik sistemi vardı ama, bu Canning ve Mustafa Reşid Paşa’nın işine gelmiyordu. Çünkü saray hafiyeleri, topladıkları bilgileri genellikle doğrudan padişaha veri­yordu. Eğer profesyonel bir istihbarat teşkilatı kurulup bürokrasiye bağlanırsa, İngiliz Büyükelçi Stratford Canning, imparatorluk içeri­sinde olup bitenleri ‘yasal kılıf’ altında takip etme imkanına da ka­vuşmuş olacaktı."

Allem ettiler kallem ettiler nihayet bu gizli polis teşkilatını kurdular.


"Teşkilat, çalışmalarının ilk yıllarına İstanbul’un tanınmış tüccar­larının, paşaların, sarrafların ve diplomatların özel hayatlarını sıkı bir takibe almakla işe başladı. Gizli Polis Teşkilatı’nın derin kulakla­rı, paşa konaklarından sarayın haremine kadar uzanıyordu. Devlet ve cemiyet hayatında önemli kişilerin özel hayatları izlenerek, top­lanan dedikodular rapor haline getiriliyordu..."


Çok şey değişmemiş Blogger Bolat dediğinizi duyar gibiyim. Çünkü uşaklar millete değil hep efendilerine çalışıyor. Bu satırlar bana değil gazeteci yazar Murat Akan'a ve onun tuğla büyüklüğündeki yeni kitabı Üst Akıl'a ait, tavsiye ederim okuyun, dimağınız açılır.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Hadımköy, İstanbul'un en tuhaf köyü

Vatoz Balığı Yaptım Evde İsyan Çıktı

Kavat ya da Gavat Kelimesinin Kökeni, Etimolojisi