Sarayburnu Atatürk heykelinin ilginç hikayesi

Sarayburnu'ndaki Atatürk heykelinin ilginç hikayesi

Saraya Küskün Atatürk Heykeli

Etrafı tenekelerle çevriliydi. Hatta çevresindeki birçok taş çit kırılmış. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, heykel ve etrafının temizlenmesi için çalışmalar yapmaya başlamış. İnsanın içi acıyor. Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel tarafından İstanbul Sarayburnu'ndaki heykeli İstanbul-Ankara çekişmesinin ender örneklerinden biridir. Bu heykel için Atatürk der ki “Heykel durduğu yerle de bir şey anlatır. Heykelim orada olsun ki benden sonrakiler bu duruşu örnek alsın.” Sarayburnu'ndaki Atatürk heykeli bronzdan dökülmüş olup, Atatürk burada sivil giysileri ile tasvir edilmiştir. Sol elini beline dayamış, sağ elini de aşağıya doğru uzatmıştır. Heykelin kaidesinin önünde Hattat Kamil Akdik’in yazısı ile “tarihi ihtilas 1336”, arka yüzünde heykelin dikiliş tarihi 1926, yan tarafında Cumhuriyet’in ilân tarihi yazılıdır.

Saraya küskün Atatürk heykeli

İstanbul Belediyesi tarafından diktirilen heykelin açılışı sonrasında Belediye yetkilileri Atatürk’ten bir telgraf alır: “Muhterem İstanbul Halkının ilk defa heykelimi dikmek suretiyle gösterdiği yüksek kadirşinaslıktan ve resm-i küşat münasebetiyle hakkımda izhar buyurulan necip hissiyattan dolayı samimi teşekkürlerimi arz ederim.”

Heykel hakkında bilgi verdik şimdi gelin heykel traş hakkında bilgi verelim.

Avusturya kökenli Alman heykeltıraş Heinrich Krippel, ilk önemli Atatürk heykellerini yapmış bir sanatçıdır. Krippel’in Türkiye’deki anıt kültürü üzerinde de önemli ölçüde tesiri olmuştur. İlk kez 1925 yılında Ankara’daki Zafer Anıtı için yapılan yarışmasını kazanarak Türkiye’ye gelmiştir. İstanbul, Konya, Samsun ve Ankara şehirleri için süvari heykelleri, boy heykelleri ve heykel toplulukları tasarlamış ve gerçekleştirmiştir. 1938 yılına kadar, Türkiye’nin pek çok kentinde büyük merasimlerle Avusturyalı sanatçı tarafından yapılan ulusal anıtların açılışı yapılmıştır. 

Krippel, onüç yıl boyunca düzenli olarak Viyana’dan Türkiye’ye seyahat etmiştir. Sanatçı eserlerini Viyana’daki atölyesinde üretiyor ve Viyana’daki Birleşik Maden İşletmeleri’nde (Vereinigte Metallwerke) dökümünü yaptırıyordu. Avusturyalı heykeltıraş, Türkiye’de kaldığı zamanlarda Atatürk’ün köşkünde de misafir edilmiştir. 

1926 yılında, devletin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ü sivil kıyafetler içerisinde güçlü bir siyasi lider olarak gösteren Krippel’in Türkiye Cumhuriyeti’ndeki ilk Atatürk anıtının açılışı, İstanbul’daki Sarayburnu Tepesi’nde yapılmıştır.