Baksı Müzesi blogger Bolat Bayburt seyahati

Bayburt nire, İstanbul nire hemşerim?

Prof.Dr. Hüsametin Koçan - Blogger Bolat Baksı Köyü

Bir ülke ne kadar kalkındığını iddia ederse etsin eğer o ülkede sanat yoksa itibar da yok demektir. Bu itibarsızlık halimizi sanat yoksunluğuna borçluyuz. Belediyelerin yaptırdığı kültür ve sanat merkezleri var ama içinde ne kültür ne de sanat var! Tıpkı adalet saraylarımızın içinde adalet olmadığını gibi! Japonlar, İngilizler, Almanlar, Amerikalılar olmasa Türkiye’de arkeoloji bilimi ağlardı. Maalesef durum bu! Baksı Müzesi’ni çok merak ediyordum. Ama “Bayburt nire İstanbul nire?” diye diye ötelemiştim, üşenmiştim...

İstanbul'dan Baksı Müzesi'ne nasıl gidilir?

Nihayet Ekim ayında gitmek nasip oldu. Sabah Atatürk Havalimanı’ndan saat 06:00 uçağına binip Erzurum Havalimanı’na indim. Orada güvenliğe Bayburt’a nasıl gideceğimi sordum. Çok kolaymış Havaalanı içindeki kırmızı renkli Erzurum Büyükşehir Belediye otobüsüne biniyorsunuz. Dört lira veriyorsunuz ve sizi tam 10 dakika içinde otogarın içinde indiriyor. Oradan şehirler arası büyük otobüslere biniyorsunuz, kıvrıla kıvrıla geçen yollardan sonra 2 saat içinde tam Bayburt’un merkezindesiniz. Yolda yanımdaki koltukta oturan arkadaş da Bayburtluymuş. Almanya’nın Dortmund şehrinde çalışan bir işçi kardeşimiz adı İsrafil. Babası çok hasta olduğu için onu görmeye gelmiş. Sağolsun Çoruh nehrinin kenarında iki çay içtik, dertleştik, ayrıldık. İsrafil de Baksı Köyü'ndenmiş ama Bayburt merkeze yerleşmişler.

Baksı Müzesi, Bayburt, Bayraktar Köyü - Mimar Sinan Genim

Bayburt'ta çayı "otlu mu süzme mi içersiniz" ne demektir?

Bayburt'ta kahvede çay içerken esnaf size size soruyor. Çayı otlu mu otsuz mu içersiniz? Ben şaşırdım, siz şaşırmayın. Yani, demek istiyorlar ki bildiğin siyah çayı süzeyim mi süzmeyeyim mi? Ot deyince başka bir şey anlamayın diye yazıyorum. Bahçelievler’de Diş Hekimi olan arkadaşım Tugay Çapun Samsun’dan bir SUV araç kiraladı o da Bayburt’a geliyor ama ben sabah 10:00’da Bayburt’tayım o saat 14:30 da Bayburtta olacak. Köye erken gideyim Taksiler kaç lira yazıyor diye sordum 90 TL yazıyormuş ve en fazla 1 saat bekliyorlarmış. Arkadaşımı beklemeye karar veriyorum. Bu arada sabah kelle paça çorbası içtim nefis.

Bayburt'un neyi, nesi meşhur? Baksı Müzesi'ne gidemeyen Bayburtlular!

Lokantadaki çalışanlara Baksı Müzesi’ne gideceğimi söyledim. Sağolsunlar taksilere fiyatı onlar sordular. Lokantada çalışan 4 kişiden ancak biri Baksı Müzesi’ne gitmiş. Benim İstanbul’dan müzeyi ziyaret için geldiğimi duyunca biraz mahcup oldular. Orada müzeyi ziyaret eden arkadaş Moskova’da bir müzede Bayburt Kalesi’ne ait 2 muhteşem kapı olduğunu söyledi. Kimden ne çıkacağı belli değil. Ve Bayburt kalesine tırmandım. Bayburt sokaklarını gezdim. Kuşburnu, bal, fasulye, bir de Bayburt'a özgü tam adı ehram mıydı erham mıydı bilemediğimi bir giyecek gördüm nefis tasarımdı. Yaşlı bir teyze giymişti izinsiz onu çekmek istemedim...

Kuş uçmaz kervan geçmiş ıssız tepelerde bir masal Baksı Müzesi

Baksı Müzesi enstelasyonları

Tugay Hoca ile buluştuk Çoruh nehrinin kenarından kıvrıla kıvrıla Bayburt’un Baksı Köyü’ne gidiyoruz. Köyün yeni adı Bayraktar. Bayburt’un modern sanat müzesi var! İnsan heyecan duyuyor! Hüsamettin Hoca gurbete giden babasının yolunu beklediği tepeye bir müze kurmuş ki dillere destan. Bayburt merkezden müzeye gelmek 40 dakika. Tugay Hoca gibi araç kullanırsanız 30 dakika! Aman diyeyim uçarsınız yüce dağlardan! Parçalarınız Çoruh'tan denize ulaşır dikkat diyorum. Araç kullanırken sosyal medyayı unutun! Müzeyi uzaktan görünce insan heyecanlanıyor. Bu ne memleket sevdasıdır! Bu ne vatan sevgidir arkadaş! Gel sen kuş uçmaz kervan geçmez, kel dağların tepesine bir modern sanatlar müzesi kur. Masal gibi, rüya gibi! İnsan isterse neler yapar bunun delili Baksı Müzesi’dir. Yurt sevgisi, vatan sevgisi, inovasyon, değişim, dönüşüm, sosyal fayda, özgüven budur arkadaş! Hüsamettin Hocam ile konuşunca ütopya'nın gerçekleşmesine sevinsem de anlaşılan o ki köylüler için Baksı Müzesi bir distopya!

Alev Ebuzziya Siesbye seramik sergisi

Blogger Bolat'ın seramik tutkusu ve Alev Ebuzziya Siesbye

Müzenin garajına aracımızı park edip hayranı olduğum Alev Ebuzziya Siesbye “Toprak” adlı sergisine gidiyorum. Bilet filan sorun yok. Nihayet rüyasını kurduğum Alev Ebüzziya Siesbye seramiklerine kavuşuyorum. Doya doya geziyor fotoğraflarımı çekiyorum. Fotoğrafları çektikten sonra 3.kez tekrar Alev Ebuzziya seramiklerine teker teker dokunuyorum. Bir Amerikalı büyük çanaklardan birini eline alıp sağına soluna bakıp özensizce koyunca sinirleniyorum. Bu seramiklerin tanesinin en az 20.000 dolardan daha yüksek olduğunu hatırlatıyorum adam çok şaşırıyor, gözleri büyüyor!

Dertlerden kurtlursun gezsen Anadoluyu

Bayburt'un nesi, neyi meşhur?

Sergi ziyaretinden sonra Tugay hoca ile misafirhanede kalabilmek için Oya Koçan hanımefendi ile görüşüyoruz. 2 ayrı oda kiralıyoruz. Akşam yemeğinde Çoruh çayından tutulan balık yemek istiyoruz Hüsamettin Hocam bize bir restoran tarif ediyor ama biz o restoranı bulalım derken dağlar asındaki yollarda kayboluyoruz. Sonra müzeye dönmeye karar veriyoruz. Akşam yemeğinde ispir kuru fasulye, pilav, turşu kavurma, etli bir patlıcan aşı var. Akşam olunca hava soğuyor dışarıda çay içemeye karar veriyoruz ama beni bir titreme sarıyor hemen diğer Amerikalılar gibi bir battaniye alıyorum. Sonra kıvrıla kıvrıla akan Çoruh nehrine bakarak çayımı yudumluyorum. Önümde yere oyulmuş bir ocakta yanan közler var. Rüzgarın sesiyle yükseğe asılmış çanlar çalıyor. Odun kokusu ve odun sıcağını yıllar oldu unutmuştum.

Prof.Dr. Hüsamettin Koçan ile muhabbet

İçeri geçiyoruz. Hüsamettin Koçan hocamla sohbet ediyoruz. İçeriği buraya sığmaz. Sanat, siyaset, kültür derken hocadan müsaade isteyip ayrılıyoruz. Misafirhanedeki odaya geçiyorum. Oda da en az Baksı Müzesi kadar sizi şaşırtacak. Dağ başında bir köyde 5 yıldızlı bir oda kıvamında. Kliması çalışıyor, duş tertemiz, sabun, şampuan, sıcak su var. Daha ne olsun. Başucumdaki Bayburt tanıtım kitabını inceliyorum. Çok yorgunum hemen uyuyorum saat 6:30 da uyanıyorum. Yatakta biraz oyalandıktan sonra saat 8:00 de dışarı çıkıp etrafı tekrar gezmeye karar veriyorum. 

Dağda yüzen denizaltı enstalayonu

Dağda yüzen denizaltı gördünüz mü?

Baksı Müzesi’nin en önemli özelliklerinden biri de müze dışındaki enstalasyonlar. Misafirhanelerin hemen altındaki yamaçlarda denizaltı görüyorum. Dün fark etmemiştim, bu nasıl bir şey! Dağda yüzen denizaltı. Siz hiç dağda yüzen denizaltı gördünüz mü? Ben Baksı köyü yamaçlarında gördüm. Amfi tiyatroyu gezdim, burada yazları sinema gösterimleri, konserler oluyor. Kahvaltı saati geldi. Bal şahane dostum. Bayburt’tan ne alınır? Diyenlere, bal alın derim. Buranın balı çok ünlü. Çünkü tarım arazisi yok denecek kadar az ilaç yok. Yüksek rakımlı tepelerin florası zengin bu da bala yansımış.

Baksı Müzesi'de ayrılık vakti

Ayrılık vakti geldi, son kez müzeyi ve etrafı dolaşıyorum. Alev Ebüzziya seramikleri ile vedalaşıyorum. Bu arada hatırlatayım. Prof.Dr. Hüsamettin Koçan Hocamızın eşi Oya Koçan da hatrı sayılır bir seramikçi. Benim seramik tutkumu Hüsamettin Koçan hocam kendisine söyleyince seramik sanatı üzerine konuşuyoruz. Alev Ebuzziya sergisinin hikayesini soruyorum. Alev Ebuzziya parçalarını bir koleksiyoner topluyormuş. Kendisi endüstriyel kazanlardaki ısı ölçerleri üreten bir iş insanı. İnanın ülkem adına çok seviniyorum. Koleksiyoner Kemal Servi Galeri Nev’den başlayıp bu koleksiyonu oluşturmuş. Büyük bir sanat sevgisi. Alkışlanacak bir insan Kemal Servi, böyle insanlarımız olduğu için gurur duymalıyız onlarla. Bu seramikler uçup gitmemiz ülkemizden. Teşekkürler Kemal Servi, iyi ki varsınız!

Baksı Müzesi ilginç notlar

Baksi Müzesi amfi tiyatrosu - De gel Bayburt De Gel Bayburt

Baksı Müzesi’ne gelecek olanlara bazı ipuçları mahiyetinde toparlama yapayım. Baksı Müzesi Doğu Karadeniz’de Bayburt’un Baksı köyünde bulunuyor. Bayburt merkezden araçla 45 dakika ulaşılıyor. Baksı Köyü merkeze 45 km uzaklıkta. Müze köyün dışında Çoruh vadisine bakan bir tepenin üzerinde kurulmuş. Kütüphanesi, atölyesi, dükkânı, misafirhaneleri, restoranı ve garajı, etrafında enstelasyonları, heykelleri ile bir kültür kompleksi. Şimdi böyle bir müzeyi neden dağ başına yapmışlar keşke burada olsaydı da görseydik dediğinizi duyar gibiyim. 

Ama burada olması sizin ziyaret edeceğiniz anlamına gelmiyor. Kaç kişi İstanbul Arkeoloji Müzesi’ni ziyaret etti! Bence 1 milyon İstanbullu ancak gezmiştir bu müzemizi! 

Prof.Dr. Hüsamettin Koçan bize vatan nasıl sevilir göstermiştir. Ressam Hüsamettin Koçan ülke nasıl yüceltilir ispat etmiştir. Azim, irade, yenilikçilik, inovasyon, değişim, sosyal fayda nedir uygulamalı olarak göstermiştir. Bayburtlular ile ilgili kötü bir algı var. Ben buna katılmıyorum. Muhafazakar olan her insan aynı zamanda sanata karşı tutucu, mesafeli değildir. Bu bakışı oldukça snop buluyor ve onaylamıyorum. Herkesi kendimize benzetme düşüncemiz üzücü. Kendimize benzemeyenleri da saygı duymalıyız.

Baksı Müzesi Avrupa Konseyi Müze ödülünü almış. Cumhurbaşkanı, İstanbul Valisi ziyaret etmiş. Hakkını yemeyelim Anadolu Grubu Efes’te çalışan bazı arkadaşlarda oradaydı. Siz de bu güzel müzeyi ziyaret edip İstanbul’dan Anadolu’nun ortasına masalsı bir yolculuk yapabilirsiniz. Çok kolay Erzurum ya da Trabzona bir uçak bileti al Bayburt’a minik bir yolculuk. Baksı da bir yemek ve taksi ile 45 dakika içinde Baksı Müzesi’ndesin.

O kadar kolay! Tabi isteyene, diyene!

Baksı Müzesi denilince: Ressam ve Prof.Dr. Hüsamettin Koçan, Enstelasyonlar, Alev Ebuzziya Siesbye, Seramik, Oya Koçan, Çoruh Nehri, Babayı Özlemek, Vatanseverlik, Yurttaşlık Bilinci, Sosyal Fayda, Sanat. Bal, Mehmet Faruk Gürtunca şiiri Gezsem Anadoluyu.