Diyyus Zeus ve Tıp

Millet sırtını bilime dayamışken bizim halimize bakın. Şu ezoterik hikayeleri pek severiz hani. Tarot ve kahve falı. Hadi bunları evimizde laf olsun torba dolsun diye yapıyoruz da kafelere kadar düşünce işler çığırından çıktı. Alınan yasak kararı bence doğru. Beyoğlu sokakları biraz olsun rahatlar artık.

Madem ezoterik öyküleri severiz. Ben de size bunlardan birini anlatayım. Tıbbın tanrısı Akslepios ölüleri diriltmenin yolunu bulmuştu. Nasıl yani? Şöyle ki: Tanrıça Athena’dan Gorgo canavarına ait kanlar aldı. Sol taraftaki kan yararlı sağ taraftaki zehirliydi. Ölüleri diriltmeyi başaran Akslepios’u yer altı tanrısı Hades efendi kıskandı. Böyle giderse ocağına incir ağacı dikilmeyecek, kimse tahtalıköyü boylamayacak, boylayan olursa diriltilecekti. Baktı ki işsiz kalacak derhal arıza çıkardı.

Mezar ve üç başlı köpekler tanrısı Hades, Akslepios’u  Zeus’a şikayet etti. Zeus yani telekulakçı polisimize göre yüce "diy-yus Zeus" doğal düzenin bozulduğunu görüp zavallı Akslepios’a yıldırımlar yağdırıp canına ot tıkadı. Yıldırımı yiyen Akslepios’un elindeki ölümsüzlük reçetesi yere düştü, yağmurla ıslanan reçetedeki yazılar yerdeki ota karıştı ve o ota “sarımsak dendi”

Oğlunun Zeus tarafından öldürülmesine kızan Apollon Zeus’un yıldırım çakarını öldürdü. Öyle oldu böyle oldu bugünkü tıp bilimini simgeleyen sopaya sarılmış yılan Akslepios’u temsil ediyor. Akslepios’un çocuklarından Hipokrat tıp kültürünün yaygınlaşmasını sağladı.

Hipokrat'ın çağında hekimler Akslepios’a atfen toplandıkları yerlere “Asklepiad” demişlerdir. Yani bildiğin hekimler ocağı. Hekimlik mesleği babadan oğula geçerdi. Genç hekimler ocağa alınırken yemin ettirilirdi bu yemini bugün bu yemini “Hipokrat yemini” diye biliyoruz. Tıp biliminin logosu yılana sarılan, bir anlamda "denize düşen yılana sarılır" deyimini hatırlatıyor.  Allah kimseyi oralara düşürmesin.

İlginçtir ki bu mitlere kutsal kitaplarda da rastlarız. Hz. İsanın ölüleri diriltmesi, Hz Musa’nın asası. Daha da ilginci ise doğu kültüründe modern tıbbın babası sayılan Lokman Hekim'in hikâyelerinin de Akslepios mitine benzemesidir.

Lokman hekim ölümsüzlük iksirini bulmuş ancak efsaneye göre içinde ölümsüzlük iksiri bulunan şişeyi köprüden geçerken şappadana düşürüp kırmış, bir başka efsaneye göre ise eline yazdığı ölümsüzlük formülü yağmurda silinmiştir.

Etimoloji severe Not: Deyyus hikayesi için bakınız şöyle buyurun. Dilimizdeki Hastane kelimesi muhtemelen ingilizce Hospital kökünden gelmedir. Kelimenin Latincesi "hospel" daha sonra savaşlarda yaralılar için yapılan Roma Ordusu seyyar hastanelerine "hospital" denmiştir. Dilimizdeki hastahane kelimesi de muhtemeldir ki
Host veya hospel kökünden arapça ve farsçaya geçmiştir.

Fotoğraf kaynak: BBC